Araştırmacılar, şempanzelerin yetişkinlik dönemlerinde de öğrenmeye ve alet kullanma becerilerini geliştirmeye devam ettiklerini bularak şempanzelerin de insanlar gibi yaşam boyu öğrenen canlılar olabileceğini saptadılar.
Araştırmayı yapan ekip, şempanzelerin yaşlandıkça çubuk şeklindeki aletleri kavrama ve kullanma için parmaklarını kullanmada daha iyi hale geldiklerini ve yaşamlarının ilk 20 yılında da becerilerini keskinleştirmeye devam ettiklerini gözlemledi.
Ekip, Plos Biology dergisinde yayımlanan bulgularının, becerileri mükemmelleştirmenin sadece bir fiziksel gelişim meselesi olmadığını ve potansiyel olarak zihinsel öğrenme kapasiteleriyle de ilgili olduğunu gösterdiğini söyledi.
Araştırmacılar bu çalışmanın, insanlarda evrimleşen düşünme ve yaşam boyu öğrenme becerilerine ışık tutmaya da yardımcı olduğunu ifade ederek, “Şempanzeler, hayvanlar arasında en kapsamlı alet çantalarından birine sahip” tespitine yer verdi.
Yapılan açıklamada şu cümleler yer aldı:
Vahşi şempanzelerde alet kullanımını öğrenmenin incelikleri yetişkinlikte de devam ediyor. Bu örüntü, hominidler arasındaki büyük beyinlerin, yaşamın ilk yirmi yılı boyunca öğrenmeye devam edilmesine izin verdiği yönündeki fikirleri desteklemektedir.
Çalışma için, Almanya’daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden Mathieu Malherbe liderliğindeki uluslararası bir araştırmacı ekibi, Fildişi Sahili’ndeki Tai Ulusal Parkı’nda yiyecek almak için sopa kullanan çeşitli yaşlardaki 70 vahşi şempanzeyi gözlemledi.
Bilim insanları, birkaç yıl boyunca bölgeden toplanan primatların video kayıtlarını analiz etti.
Bu canlıların larva ve fındık gibi yiyecekleri çıkarmak için sopaları alet olarak kullanmada nasıl daha becerikli hale geldiklerine odaklanan ekip, şempanzelerin hayvanlar arasında en geniş alet kullanma becerisine sahip olan tür olduğunu aktardı.
Ekip altı farklı türde kavrama gözlemledi: sokma (çubuğun gıda için bir yere sokulması), kaldıraç (çubuğun boşluktan gıda kaynağını çıkarmak için bir kaşık gibi kullanılması), dürtme (çubuğun dürtme için kullanılması), vidalama (çubuğun boşlukta bilek hareketleriyle döndürülmesi), karıştırma (çubuğun boşlukta döndürümesi) ve vurma (çubuğun gıda kaynağına vurmak için kullanılması).
Araştırmacılar, bazı ince motor becerilerinin altı yaşına kadar tamamen işlevsel hale geldiğini, parmakların kullanılmadığı tam el kavramasından, çubuğu yönlendirmek için iki veya üç parmağın kullanıldığı parmak kavramasına doğru ilerlediğini söyledi.
Ekip, ulaşılması zor yerlerden böcekleri çıkarmak için sopa kullanmanın veya farklı görevlere uyacak şekilde kavramayı ayarlamanın, şempanzelerin yetişkin olarak kabul edildiği 15 yaşına kadar tam olarak gelişmediğini söyledi.
Ekip, şempanzelerin yetişkinlikte öğrenme yeteneğinin ‘alet kullanan türler için faydalı bir özellik olduğunu, şempanzelerin yanı sıra insanların evrimine ilişkin önemli bir içgörü‘ olduğunu aktardı.
Bilim insanları, öğrenme sürecine muhakeme ve hafızanın dahil olup olmadığını anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğunu ifade etti.
