Kızıldeniz’deki korsan saldırılarının ikinci ayına girmesi ve saldırıların artarak devam edeceği yönündeki beklentilerin artmasıyla Avrupa ile Asya arasındaki yük gemisi trafiği durma noktasına geldi.
Tıpkı 150 yıl önce olduğu gibi (Süveyş Kanalı’ndan önce), Afrika çevresinde dolaşan gemilerin hem zamanı hem de maliyeti arttı. Küresel ticareti sekteye uğratan bu durum, Türkiye açısından hem iç pazarda hem de ihracatta olumlu bir durum yarattı. Her krizde olduğu gibi Avrupa ve Asya’dan temin edemediği ara malı için yüzünü Türkiye’ye çevirdi. Özellikle kimya, otomotiv, sıhhi ürünler, beyaz eşya, vana gibi ürün gruplarında hem iç hem de dış pazarda talep patlaması yaşanıyor.
ALMANYA AĞIR ŞEKİLDE ŞAŞIRDI
Kızıldeniz’deki saldırılar nedeniyle Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya’da bazı sektörlerde daralma yaşanabileceği uyarısı yapıldı. Ekonomisi 2023’te yüzde 0,3 küçülecek ülkede, bazı şirketler üretimi azaltmaya ya da alternatif tedarik yolları aramaya başladı.
Almanya’daki diğer firmaların açıklamalarına göre satın alma departmanları çoğu zaman istenilen ürünleri bulmakta zorluk çekiyor. Asya’dan Akdeniz’e giden gemilerin nakliye maliyetleri şimdiden 4 kat arttı. Krizin tırmanması, daha geniş ekonomik sonuçlara ilişkin korkuları artırıyor.
PANAMA DA AKIYOR
ABD merkezli elektrikli otomobil üreticisi Tesla, geçtiğimiz hafta Kızıldeniz’deki gemilere yönelik saldırıların tedarik zincirini etkilemesi nedeniyle Berlin’deki fabrikasında üretimi iki hafta süreyle durdurma kararı aldığını açıklamıştı. Edinilen bilgiye göre, yalnızca Almanya’da 2 binden fazla fabrikada üretim 1 ile 5 gün arasında kesintiye uğradı. Avrupa genelinde krizden etkilenen fabrika sayısının 10 bin olduğu tahmin ediliyor.
Küresel ticaretin kilit noktalarından biri olan Panama Kanalı da kuraklıkla mücadele ediyor. Kriz devam ederse dünya ticaretinin kangrene dönüşmesinden korkuluyor. Yağmur suyuna dayalı Panama Kanalı şu anda yüzde 20 kapasiteyle çalışıyor.
Türkiye’nin LOJİSTİK AVANTAJI VAR
Sabah’ın haberine göre, İstanbul Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (IHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı şunları söyledi: “Mevcut durum hem navlun maliyetlerini artırıyor hem de nakliye sürelerini yaklaşık 1 ay kadar uzatıyor. Asya Pasifik ve Uzakdoğu ülkelerinden Orta Asya, Orta Doğu ve tüm Avrupa’ya tedarik edilen ürünlerin tekrar bize kayması söz konusu olabilir. Türkiye değerli bir lojistik altyapıya sahip olduğunu belirterek, “Avrupa’ya en kısa yol Türkiye’den olduğu için rakip ülkelere göre avantajlı durumdayız.”söz konusu.
SİPARİŞLER YÜZDE 10 ARTTI
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, Husilerin Kızıldeniz’de yarattığı sorun nedeniyle transit güzergahlarının değiştiğini söyledi. Eroğlu, “Özellikle Türkiye’ye karayoluyla ulaşabilen Avrupa ülkeleri yakın vadeli siparişlerini Türkiye’ye verdi. Avrupa’dan gelen siparişlerde yüzde 10 civarında bir artış var. İlk çeyreği kapsayan siparişlerde Türkiye’yi tercih ediyorlar.”değerlendirmesini yaptı.
POZİTİF OLARAK FARKLILIK YAPARIZ
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz “Avrupa ve Asya bölgelerinden gelen ürünlerin teslim süreleri ve maliyetleri uzadıkça ve maliyetler arttıkça tedarikte ülkemiz tercih ediliyor. Türkiye’nin jeopolitik konumu bizi rakiplerimizden olumlu yönde farklılaştırıyor. Bunları şimdiden görmeye başladık. Sektörümüzde de etkiler. Siparişlerde ve fiyat taleplerinde artış gözlemliyoruz.”söz konusu.
B PLANI Türkiye
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, durumun küresel ticarette ciddi sorunlar yaratmaya başladığını kaydetti. Tecdelioğlu, “Elbette burada Türkiye’ye kısmen de olsa fırsatlar çıkıyor. Yani Türkiye yakın lojistik nedeniyle tedarik zincirinde bir kez daha öne çıktı. Yani Türkiye alternatif ülke olarak öne çıktı, öncelikle Avrupa’nın ve çevre ülkelerin B Planı olarak.”dedi.
KALICI BİR ÇÖZÜM İHTİYACI VAR
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (IDDMİB) Denetim Kurulu Üyesi ve ARMATÜR Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Turhan, “Bu gelişmelerden ders alıp, iç pazarın ve yerli üretimin desteklenmesi sürecine geçiş yapılırsa kâr elde ederiz. Bugün iddia edemediğimiz, göremediğimiz durumun diğer etkileri de ortaya çıkacaktır. İlgili bakanlıklar Hızla önlem alınması gerekiyor.”dedi.
